بازارگردی

ملاك پذیرش در مصاحبه های دكتری چیست؟

نحوه پذیرش دانشجو در دوره دكتری همواره محل اعتراض داوطلبان بوده است. مهمترین اعتراضی كه از سوی داوطلبان به نحوه پذیرش دانشجوی دكتری صورت می گرفته این بوده است كه اغلب دانشگاه ها و اساتید بر اساس سلیقه و میل شخصی خود دانشجویان دوره دكتری را انتخاب می كنند و ضابطه ای برای این پذیرش در كار نیست. این امر به زعم منتقدان باعث می شده تا حق بسیاری از كسانی كه از نظر علمی شایستگی تحصیل در مقطع دكتری را داشته اند پایمال شود.

این دست انتقادها محملی شد برای وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری تا در سال 1389 اعلام كند كه پذیرش دانشجو در دوره دكتری به صورت متمركز انجام خواهد شد تا با این كار جلوی اعمال سلیقه دانشگاه ها و اساتید گرفته شود.

قبل از سال 90 كه اولین دوره آزمون سراسری دكتری تخصصی برگزار شد، نحوه پذیرش دانشجوی دكتری به این صورت بود كه دانشجویان بعد از اتمام دوره فوق لیسانس بر اساس رزومه و تحقیقات خود و همچنین دانشگاه های مورد علاقه مدارك خود را به دانشگاه هایی كه دانشجو می پذیرفتند ارسال كرده و دانشگاه ها بر اساس ضوابط داخلی خود از دانشجویانی كه شرایط مد نظرشان را داشتند برای مصاحبه دعوت می كردند و بعد از انجام مصاحبه و بعضا آزمون كتبی اسامی قبول شدگان را اعلام می كردند. بیشترین اعتراضات نیز به روند مصاحبه و نحوه اعلام نتایج نهایی صورت می گرفت. حرف منتقدان این بود كه هر استادی دانشجویان خود را برای دوره دكتری انتخاب می كند و شانس دیگران، حتی اگر از نظر علمی قویتر نیز باشند برای قبولی پایین است.

انتظار می رفت با متمركز شدن پذیرش دانشجوی دكتری این بی عدالتی از بین برود اما با اینكه امسال دومین دوره آزمون سراسری دكتری برگزار شد، این بی عدالتی ها هنوز نیز در نحوه پذیرش دانشجو به چشم می خورد و در اغلب موارد دانشگاه ها و اساتید نظر خود را در پذیرش دانشجو اعمال می كنند. در واقع با عدم اصلاح روند غلط قبلی مشخص نیست اینهمه صرف هزینه و وقت برای برگزاری آزمون دكتری بصورت متمركز برای چه بوده است.

نكته جالب این است كه امسال بسیاری از داوطلبانی كه در مرحله اول و در آزمون رتبه و نمره بالایی كسب كرده بوده اند در هیچ یك از دانشگاه ها پذیرفته نشده اند. بهتر است نگاهی به برخی موارد اینچنینی بیاندازیم.

ع.م كه دانشجوی دانشگاه تهران بوده است و در رشته امتحانی خود رتبه 4 را كسب كرده می گوید علیرغم داشتن رزومه خوب در هیچ یك از دانشگاه ها پذیرفته نشده است. وی به فردا می گوید:« من با وجود تاهل و دغدغه های شغلی، یك سال از وقتم را صرف مطالعه دروس كردم و همه هم و غمم پذیرفته شدن در دوره دكتری بود. با اعلام نتایج خیلی خوشحال شدم كه نتیجه زحماتم را گرفته ام اما نتایج نهایی باعث شد همه زحمت های یك ساله من بر باد برود. من نمیدانم طبق چه ضابطه ای رد شده ام. هم نمره آزمونم خوب بود و هم مقاله و رزومه خوبی داشتم، اصلا نمیتوانم درك كنم چرا جزو پذیرفته شدگان نیستم.»

ه.و نیز كه در سهمیه و رشته خود رتبه 1 را داشته است و در هیچ یك از كد رشته های انتخابی پذیرفته نشده است به فردا می گوید:« من با رتبه و رزومه ای كه داشتم از قبولی ام مطمئن بودم. بنابراین تنها دانشگاه های تهران و علامه را انتخاب كردم اما در هیچ یك پذیرفته نشدم. گویا دانشگاه تهران امسال در رشته ما اصلا قصد انتخاب دانشجو را نداشته است و حرف ما این است كه بایستی مسئولین زودتر این مسئله را اعلام می كردند تا من دانشگاه های دیگر را انتخاب می كردم. مثلا در رشته ما شخصی با رتبه 70 قبول شده است اما من و برخی از دوستان علیرغم رتبه بهتر هیچ دانشگاهی پذیرفته نشده ایم.»

همچنین ح.ك كه رتبه 3 رشته خود است گفت:« پذیرش در دوره دكترا كاملا سلیقه ای است و ربطی به توانایی و شایستگی علمی فرد ندارد. اساتید هر كس را كه بپسندند برای دوره انتخاب می كنند و علرغم اضافه شدن مرحله آزمون كتبی، هنوز در ماهیت قضیه تغییری رخ نداده است. فقط ما دانشجویان بیشتر سرگردان می مانیم و بعد از اعلام نتایج نیز هیچكس پاسخگوی ما نبوده است.»

البته موارد بالا تنها مشتی نمونه خروار است و بسیاری دیگر از داوطلبان نیز هستند كه وضعیت و گله های مشابه دارند.

نگاهی به صحبت های داوطلبان آزمون دكتری و همچنین توجه به رتبه های بالایی كه در هیچ دانشگاهی پذیرفته نشده اند نشان می دهد كه هنوز هم در بر همان پاشنه قبلی می گردد و با وجود اینهمه سر و صدا و هیاهو در مورد آزمون دكتری، جز اضافه شدن مرحله ای پر استرس و وقت گیر به روند اشتباه قبلی تغییر دیگری در نحوه پذیرش دانشجوی دكترا رخ نداده است. در نهایت هم باید گفت حاصل پایمال شدن حق بسیاری از كسانی كه شایستگی تحصیل در این مقطع را دارند، نه تنها بی انگیزگی خود فرد و بر باد رفتن آرزوهای بسیاری از جوانان نخبه این سرزمین بدلیل بی عدالتی برخی از اساتید است كه در نهایت كل جامعه و كشور از این روند اشتباه متضرر خواهد شد و خود را از توانایی بسیاری از جوانان با استعدادش محروم خواهد دید.

http://www.nimrooznews.com